“ยาดมสมุนไพร” ทำเชื้อราขึ้นปอดจริงไหม!?

เป็นประเด็นที่หลายคนสงสัย โดยเฉพาะหลังจากที่มีข่าวหรือข้อมูลบนโลกออนไลน์เกี่ยวกับการใช้ยาดมแล้วเกิดเชื้อราขึ้นปอด
โดยทั่วไป “ยาดมสมุนไพร” ที่ผลิตจากแหล่งที่ได้มาตรฐาน ไม่ก่อให้เกิดเชื้อราขึ้นปอดโดยตรง
แต่หาก ผลิตหรือเก็บรักษาไม่ดี มีเชื้อราเจือปน และมีการ สูดดมเชื้อราหรือสปอร์ของเชื้อราเข้าไปซ้ำ ๆ โดยเฉพาะในคนที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ — อาจเกิดความเสี่ยงของการติดเชื้อราในปอดได้
ส่วนประกอบของยาดมสมุนไพร:
- โดยทั่วไปมีส่วนผสมเช่น การบูร พิมเสน น้ำมันยูคาลิปตัส สมุนไพรอบแห้ง ฯลฯ
- สมุนไพรที่อบแห้งแล้ว หาก เก็บในที่ชื้น หรือมี เชื้อรา เจริญเติบโต จะกลายเป็นแหล่งของ สปอร์เชื้อรา เช่น Aspergillus spp.
กลุ่มเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบ:
- ผู้ป่วยภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ป่วยมะเร็ง, HIV, เบาหวาน, ผู้ใช้ยากดภูมิ
- ผู้ที่ใช้ยาดมที่เก็บไว้นาน หรือยาดมทำเองที่ไม่มีระบบควบคุมความสะอาด
โรคที่อาจเกิดจากการสูดเชื้อราจริง ๆ:
- Aspergillosis: โรคติดเชื้อราในปอดจาก Aspergillus
ซึ่งพบได้ในคนภูมิคุ้มกันอ่อนแอ โดยเชื้อเข้าสู่ร่างกายทางการหายใจ
สรุปอีกครั้ง:
- ยาดมสมุนไพรโดยทั่วไปปลอดภัย ถ้าผลิตจากแหล่งที่เชื่อถือได้และเก็บรักษาอย่างเหมาะสม
- แต่หากมีการปนเปื้อนเชื้อรา และสูดดมเข้าไปโดยตรง โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง — อาจเกิดการติดเชื้อในปอดได้
หากคุณทำยาดมใช้เอง หรือซื้อมาจากแหล่งไม่ชัดเจน ควร:
- ตรวจสอบกลิ่น สี ลักษณะภายนอก หากมีกลิ่นอับชื้นหรือคราบคล้ายราให้ทิ้ง
- เก็บในที่แห้ง ปิดฝาสนิท
- หลีกเลี่ยงการใช้ซ้ำในระยะเวลานาน