ประวัติ “วันครู” ที่หลายคนไม่เคยรู้
เพราะคุณครูเป็นผู้มีบุญคุณต่อศิษย์ทั้งหลาย เป็นผู้ให้แสงสว่างในชีวิต การที่มีเหล่าบรรดาลูกศิษย์ ได้แสดงความเคารพ สักการะต่อบรรดาครูผู้มีพระคุณเช่นคุณครู จึงถือเป็นธรรมเนียมและประเพณีที่สืบต่อกันมาอย่างยาวนาน
ความหมายของวันครู
ครู หมายถึง ผู้สั่งสอน ผู้ให้วิชาและถ่ายทอดความรู้ การอ่านเขียน เป็นผู้สร้างสรรค์ภูมิปัญญา แก่ลูกศิษย์ และพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เพื่อนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองของสังคมและประเทศชาติ รวมไปถึงการให้ความรู้และแนะนำในการใช้ชีวิตประจำวันและการทำงานสำหรับวันครูนั้น ถือว่าวันพฤหัสบดี คือ วันครู ตามความเชื่อโดยทั่วไปของไทย
วันครูของประเทศไทย
วันครูได้จัดให้มีขึ้นครั้งแรกเมื่อ 16 มกราคม พ.ศ.2500 คุณครู เป็นผู้ที่มีพระคุณอันยิ่งใหญ่ต่อศิษย์ทั้งหลาย ถัดมาจากคุณพ่อคุณแม่ เป็นวันที่ผองศิษย์ทั้งหลายได้ร่วมใจพร้อมใจกันมานอบน้อมเคารพคุณครู ตั้งแต่โบราณ ครูมีหน้าที่ในการแนะ คือว่าการสอนให้ความรู้แก่ศิษย์ และครูมีหน้าที่ในการนำคือ การทำให้ดู คือประพฤติตนให้เป็นแบบอย่างแก่ศิษย์ ซึ่งคุณครูจะต้องเป็นผู้สอนและก็ทำตนให้เป็นแบบอย่างทีดีให้กับศิษย์ด้วยครูเป็นปูชนียบุคคลที่ศิษย์ควรจะเคารพบูชา และครูเปรียบเสมือนเรือจ้างที่จะคอยส่งลูกศิษย์ข้ามฝั่ง นั่นก็หมายถึง การอบรม สั่งสอนให้ศิษย์มีความรู้และวิชา รวมถึงการเป็นคนดีของสังคมอีกด้วย เพื่อเป็นการระลึกถึงพระคุณของคุณครู จึงได้จัดให้วันที่16 มกราคม เป็นวันครู และเป็นวันหยุดของสถานศึกษา ซึ่งจะได้เป็นการให้ลูกศิษย์กลับไปแสดงความเคารพและตอบแทนผู้มีพระคุณนั่นเอง
วันครูของ ต่างประเทศ
วันครูไม่ได้มีเฉพาะในประเทศไทย แต่วันครูแห่งชาติ มีด้วยกันทั้งหมดทั้งหมด 76 ประเทศทั่วโลก โรงเรียนทั่วทั้งประเทศหลายแห่งจะทำการเฉลิมฉลองวันครูซึ่งเป็นวันศุกร์ก่อนวันหยุดด้วย”คอนเสิร์ต”และการพบปะสังสรรค์ และนักเรียนจะมอบของขวัญให้แก่ครู อย่างเช่นดอกไม้และช็อคโกแลต ในวันหยุดของอาชีพตัวเอง คุณครูจำนวนมากจะร่วมฉลองกับครอบครัวและครอบครัวของพวกเขา ซึ่งวันครูทั่วโลกจะไม่ตรงกัน และบางประเทศที่ให้ความสำคัญกับวันครู ก็จะสั่งปิดโรงเรียน ส่วนบางประเทศก็ยังคงเปิดสอนตามปกติ
วันที่ใช้จัดงานวันครู
วันครูของประเทศไทย คือวันที่ 16 มกราคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันหยุดของสถานศึกษา และเปิดโอกาสใหนักเรียนได้กลับมาแสดงความเคารพและพบปะกับคุณครูผู้ที่เคยสอนในอดีต
ประวัติความเป็นมาของวันครู
วันที่ 16 มกราคม ของทุกปีได้กำหนดให้เป็น “วันครูแห่งชาติ” นักเรียนและครูหยุดการเรียนการสอน เพื่อเป็นการรำลึกถึงความสำคัญของครูในฐานะที่เป็นผู้เสียสละเพื่อประเทศชาติ ครู เป็นผู้มีบุญคุณเป็นผู้ให้แสงสว่างในชีวิตของเราทั้งหลาย วันครูควรมีสักวันหนึ่งสำหรับให้บันดาลูกศิษย์ทั้งหลาย ได้แสดงความเคารพสักการะต่อบรรดาครูผู้มีพระคุณ
เพื่อเป็นวันแห่งการรำลึก ถึงความสำคัญของครูในฐานะที่เป็นผู้เสียสละเพื่อประโยชน์ของชาติและประชาชนทั้งประเทศ เพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์สำคัญต่าง ๆ เช่น วันครู ของไทยได้จัดให้มีขึ้นครั้งแรกเมื่อ เมื่อ 16 มกราคม พ.ศ.2500 เพื่อบรรดาลูกศิษย์ได้แสดงความเคารพ สักการะต่อครูผู้มีพระคุณ การประกาศพระราชบัญญัติครูในราชกิจจานุเบกษาเมื่อปี พ.ศ.2488 ได้ระบุให้มีสภาในกระทรวงศึกษาธิการเรียกว่า คุรุสภาเป็นนิติบุคคลให้ครูทุกคนเป็นสมาชิกคุรุสภา มีหน้าที่ในเรื่องของสถาบันวิชาชีพครู ให้ความเห็นเรื่องนโยบายการศึกษา และวิชาการศึกษาทั่วไปแก่กระทรวงศึกษา รักษาผลประโยชน์ ส่งเสริมฐานะของครู และมีการจัดสวัสดิการให้ครูและครอบครัวได้รับความช่วยเหลือตามสมควร
ประกอบกับมีคุณครูบางกลุ่มที่มีการเรียกร้องให้มีวันครูเพื่อให้เป็นวันแห่งการรำลึกถึงความสำคัญของครู ในฐานะที่เป็นผู้เสียสละ และประกอบคุณงามความดีเพื่อประโยชน์ของชาติและประชาชน ซึ่งทำให้ที่ประชุมคุรุสภาสามัญประจำปีจึงได้พิจารณาและมีมติเห็น ควรให้มีวันครู เพื่อจะได้ประกอบพิธีระลึกถึงคุณบูรพาจารย์ ส่งเสริมสามัคคีธรรมระหว่างครูและเพื่อส่งเสริมความเข้าใจอันดีระหว่าง ครูกับประชาชน
จนกระทั่งเมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2499 ทางคณะรัฐมนตรีได้มีมติ ให้วันที่ 16 มกราคมของทุกปีเป็น “วันครู”และให้กระทรวงศึกษาธิการสั่งการให้นักเรียนและครูหยุดในวันดังกล่าว
กิจกรรมที่นิยมทำกันในวันครู
16 มกราคม ของทุกปี ถือเป็นวันครู เป็นวันหยุดของครูที่จะได้พักเหนื่อย จากวันที่สอนมาตลอด เป็นวันหยุดในอาชีพของตัวเอง ที่จะทำให้ระลึกถึงการเรียนการสอนแก่ศิษย์ทั้งหลาย จุดประสงค์ในการมีวันครู เพื่อให้นักเรียนได้ระลึกถึงพระคุณของครูบาอาจารย์ แม่พิมพ์ของชาติที่ได้อบรมสั่งสอน ให้เราเป็นคนดีรู้วิชา เพราะฉะนั้นครูจึงเป็นบุคคลที่สำคัญอย่างมาก ทั้งให้ความรู้ การศึกษา และประสบการณ์ รวมทั้งเป็นอาชีพที่ถือว่ามีความเสียสละเพื่อส่วนรวมอย่างมาก กิจกรรมวันครู แม้จะไม่ยิ่งใหญ่อลังการ แต่ก็ทำให้ลูกศิษย์ที่ยังนึกถึงมาแสดงความเคารพและทำกิจกรรมร่วมกัน
พิธีไหว้ครู เนื่องจากวันครูเป็นวันที่โรงเรียนหยุดทั้งประเทศ พิธีไหว้ครู ซึ่งสถาบันการศึกษาแต่ละแห่ง มักเลือกเอาวันพฤหัส ในช่วงเริ่มต้นของการเปิดภาคเรียน ตามความเชื่อโดยทั่วไปของไทย ซึ่งถือว่าวันพฤหัสบดี คือวันครู สำหรับพิธีไหว้ครูนั้น นักเรียนแต่ละห้องจะจัดทำพานดอกไม้ และธูปเทียน ที่จัดทำขึ้นเพื่อน้อมระลึกถึงพระคุณครู โดยการนำ ดอกไม้ ธูป เทียน มากราบไหว้สักการะครู
กิจกรรมทางศาสนา การทำบุญตักบาตร เข้าวัด ฟังธรรมเป็นเรื่อง ที่ส่วนใหญ่คุณครูจะปฏิบัติ แม้กิจกรรมวันครู จะถูกปรับปรุงกิจกรรม เพื่อให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยตลอดเวลา แต่การเข้าวัดเพื่อทำจิตใจให้สะอาด และทำบุญ จะช่วยให้มีสติในการดำเนินชีวิตมากขึ้น ซึ่งตามต่างจังหวัดอาจทำพิธีการทางศาสนาที่คุณครูร่วมกับชาวบ้าน
บำเพ็ญประโยชน์เพื่อสาธารณะ กิจกรรมแต่ละโรงเรียนไม่เหมือนกัน ซึ่งบางโรงเรียนก็จัดกิจกรรม มีพิธีปฏิญาณตน รวมไปถึงการกล่าวระลึกถึงพระคุณของครู ซึ่งจะรวมทั้งศิษย์เก่า ศิษย์ใหม่ มาในวันเดียวกัน ซึ่งเป็นการทำกิจกรรมร่วมกัน การจัด กิจกรรมจัดเพื่อความสามัคคีระหว่างผู้ปกครองกับคุณครู ในวันครูนั้น อาจจะเป็นการแข่งขันกีฬาเพื่อความสามัคคี หรืองานเฉลิมฉลองต่าง ๆ ซึ่งจะช่วยสานสัมพันธ์ที่ดี ระหว่างผู้ปกครองและครู รวมถึงเด็ก ๆ อีกด้วย
About Author
